Việc ghi nhận thông tin cha, mẹ trên giấy khai sinh là căn cứ pháp lý quan trọng để xác định mối quan hệ huyết thống cùng các quyền và nghĩa vụ liên quan giữa cha mẹ và con. Tuy nhiên, trong thực tế, có nhiều trường hợp phát sinh mong muốn hoặc nhu cầu thay đổi, thậm chí xóa tên cha trên giấy khai sinh của con vì lý do cá nhân, pháp lý hoặc do tranh chấp. Vậy, pháp luật Việt Nam có cho phép xóa tên cha trên giấy khai sinh không? Cùng Luật Thịnh Hải tìm hiểu vấn đề này nhé!
Theo Điều 88 Luật Hôn nhân và Gia đình hiện hành, việc xác định con chung của vợ chồng được quy định như sau:
- Con sinh ra trong thời kỳ hôn nhân hoặc do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân là con chung của vợ chồng.
- Con được sinh ra trong thời hạn 300 ngày kể từ thời điểm chấm dứt hôn nhân cũng được coi là con do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân.
- Con sinh ra trước ngày đăng ký kết hôn và được cha mẹ thừa nhận là con chung của vợ chồng.
- Trong trường hợp cha, mẹ không thừa nhận con thì phải có chứng cứ và phải được Tòa án xác định.
Điều này cho thấy, quan hệ cha con được pháp luật công nhận dựa trên nguyên tắc suy đoán pháp lý (con sinh ra trong thời kỳ hôn nhân) hoặc sự thừa nhận của cha mẹ. Nếu có sự không thừa nhận, việc này phải được chứng minh bằng chứng cứ và có sự can thiệp của Tòa án.
Việc xóa tên cha trên giấy khai sinh của con về bản chất là một hoạt động cải chính hộ tịch. Đây là một thủ tục phức tạp và không thể thực hiện tùy tiện mà phải tuân thủ đúng quy định của pháp luật.
Theo quy định, nếu muốn cải chính hộ tịch hay cụ thể là xóa tên cha ra khỏi giấy khai sinh của con, người yêu cầu phải thực hiện các bước sau:
- Nộp hồ sơ yêu cầu Tòa án: Người có yêu cầu cần nộp hồ sơ tới Tòa án có thẩm quyền để yêu cầu không công nhận cha con. Hồ sơ này phải kèm theo các chứng cứ chứng minh rằng người được ghi là cha trên giấy khai sinh thực tế không phải là cha ruột của đứa trẻ. Các chứng cứ có thể bao gồm kết quả giám định ADN, lời khai của những người liên quan, hoặc các tài liệu khác chứng minh sự không tồn tại của quan hệ cha con.
- Chờ phán quyết của Tòa án: Tòa án sẽ xem xét các chứng cứ và tiến hành các thủ tục tố tụng cần thiết. Sau khi xem xét đầy đủ, Tòa án sẽ ra phán quyết chính thức về việc không công nhận quan hệ cha con.
- Thực hiện thủ tục cải chính tại Ủy ban nhân dân cấp xã: Khi có phán quyết của Tòa án xác nhận người đó không phải là cha đẻ, người yêu cầu sẽ mang quyết định này tới Ủy ban nhân dân cấp xã nơi đã đăng ký khai sinh cho đứa trẻ để làm thủ tục cải chính (xóa) tên cha trên giấy khai sinh.
Như vậy, pháp luật Việt Nam cho phép xóa tên cha trên giấy khai sinh của con, nhưng đây là một thủ tục đặc biệt và chỉ được thực hiện khi có bản án, quyết định của Tòa án xác định rằng người đó không phải là cha đẻ. Việc này đảm bảo tính chặt chẽ, chính xác về mặt pháp lý và bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan, đặc biệt là quyền lợi của đứa trẻ.