Trong đời sống đô thị hiện nay, tình trạng người dân xả nước thải sinh hoạt chưa qua xử lý sang nhà hàng xóm không còn là chuyện hiếm gặp. Nhiều người cho rằng hành vi này chỉ là “việc nhỏ”, không ảnh hưởng nghiêm trọng và vì thế sẽ không bị xử lý. Tuy nhiên, theo quy định pháp luật hiện hành, đây là hành vi vi phạm và hoàn toàn có thể bị xử phạt hành chính, thậm chí phải bồi thường nếu gây ra thiệt hại cho người khác. Hãy cùng Luật Thịnh Hải phân tích kỹ hơn vấn đề này.

Trước tiên, cần hiểu rõ thế nào là nước thải sinh hoạt. Theo khoản 3 Điều 2 Nghị định 53/2020/NĐ-CP, nước thải sinh hoạt là nước phát sinh từ hoạt động của cá nhân, hộ gia đình, cơ quan, tổ chức, nhà hàng, khách sạn, cơ sở y tế, dịch vụ sửa chữa phương tiện giao thông… trừ các cơ sở sản xuất, chế biến. Như vậy, nước thải sinh hoạt bao gồm nước rửa, nước thải từ nhà vệ sinh, nhà bếp… phát sinh trong sinh hoạt thường ngày.

Việc đổ nước thải sinh hoạt sang nhà người khác có thể bị xử phạt hành chính theo điểm e khoản 4 Điều 7 Nghị định 144/2021/NĐ-CP về xử phạt hành vi vi phạm trật tự công cộng. Theo đó, hành vi đổ, ném chất thải, chất bẩn vào nhà ở, tài sản hoặc nơi ở của người khác sẽ bị phạt tiền từ 3.000.000 đến 5.000.000 đồng. Mức phạt này phản ánh sự nghiêm trọng của hành vi gây ảnh hưởng đến môi trường sống và quyền sở hữu của người khác.

Không chỉ dừng lại ở xử phạt hành chính, người có hành vi xả nước thải gây thiệt hại đến tài sản hoặc sức khỏe của hàng xóm còn có thể phải bồi thường theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015. Điều 584 quy định rõ, người nào có hành vi xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp bất khả kháng hoặc thiệt hại do lỗi của bên bị thiệt hại. Đồng thời, Điều 585 xác lập nguyên tắc thiệt hại thực tế phải được bồi thường toàn bộ và kịp thời, phù hợp với mức độ lỗi và hoàn cảnh của các bên.

Thực tế cho thấy, những thiệt hại do hành vi xả nước thải sai quy định có thể rất đa dạng – từ hư hỏng đồ đạc, công trình, ô nhiễm nguồn nước đến ảnh hưởng sức khỏe và sinh hoạt của gia đình bên cạnh. Khi các thiệt hại này có thể chứng minh được bằng các tài liệu, hình ảnh hoặc kết luận chuyên môn, người bị thiệt hại hoàn toàn có thể yêu cầu bồi thường thông qua thỏa thuận hoặc khởi kiện ra Tòa án.

Như vậy, có thể khẳng định: hành vi xả nước thải sinh hoạt sang nhà hàng xóm không chỉ là hành vi thiếu văn minh mà còn vi phạm pháp luật và có thể bị xử lý nghiêm theo cả hình thức hành chính và dân sự. Việc nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường sống và quyền sở hữu tài sản là điều cần thiết để giữ gìn sự hài hòa, văn minh trong cộng đồng dân cư.