Hiện nay, việc mua bán hàng hóa trên các nền tảng trực tuyến như website thương mại và mạng xã hội ngày càng phát triển, thu hút sự tham gia đông đảo của khách hàng. Tuy nhiên, song song với sự phát triển này là sự xuất hiện của nhiều tổ chức, cá nhân lợi dụng thương mại điện tử để kinh doanh hàng lậu, hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, hoặc vi phạm quy định về nhãn mác, gây ảnh hưởng tiêu cực đến người tiêu dùng và các doanh nghiệp kinh doanh hợp pháp. Vậy việc mua phải các loại hàng hóa giả trên sàn thương mại điện tử thì ai phải có trách nhiệm bồi thường cho người tiêu dùng? Hôm nay mời các bạn cùng Luật Thịnh Hải tìm hiểu vấn đề này!!
Căn cứ tại khoản 6 Điều 8 Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2010 quy định về quyền của người tiêu dùng như sau:
“6. Yêu cầu bồi thường thiệt hại khi hàng hóa, dịch vụ không đúng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, chất lượng, số lượng, tính năng, công dụng, giá cả hoặc nội dung khác mà tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ đã công bố, niêm yết, quảng cáo hoặc cam kết.”
Đồng thời tại Điều 608 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về việc bồi thường thiệt hại do vi phạm quyền lợi của người tiêu dùng như sau:
“Cá nhân, pháp nhân sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ không bảo đảm chất lượng hàng hóa, dịch vụ mà gây thiệt hại cho người tiêu dùng thì phải bồi thường.”
Như vậy, trường hợp người tiêu dùng mua phải hàng hóa giả hàng hóa nhập lậu không đúng chất lượng thì hoàn toàn có thể yêu cầu bồi thường thiệt hại cho hàng hóa đó. Cụ thể căn cứ theo Điều 61 Luật Chất lượng, sản phẩm hàng hóa 2007 quy định về trách nhiệm bồi thường thiệt hại:
“1. Người sản xuất, người nhập khẩu phải bồi thường thiệt hại cho người bán hàng hoặc người tiêu dùng khi hàng hóa gây thiệt hại do lỗi của người sản xuất, người nhập khẩu không bảo đảm chất lượng hàng hóa, trừ trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 62 của Luật này. Việc bồi thường thiệt hại được thực hiện theo thoả thuận giữa các bên có liên quan hoặc theo quyết định của toà án hoặc trọng tài.
2. Người bán hàng phải bồi thường thiệt hại cho người mua, người tiêu dùng trong trường hợp thiệt hại phát sinh do lỗi của người bán hàng không bảo đảm chất lượng hàng hóa, trừ trường hợp quy định tại khoản 2 Điều 62 của Luật này. Việc bồi thường thiệt hại được thực hiện theo thoả thuận giữa các bên có liên quan hoặc theo quyết định của toà án hoặc trọng tài.”
Như vậy, trách nhiệm bồi thường thiệt hại sẽ được xác định dựa trên căn cứ lỗi. Hai đối tượng có trách nhiệm lớn nhất trong việc đảm bảo chất lượng hàng hóa là Người sản xuất, nhập khẩu hay người bán hàng. Ngoài ra, để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, các nền tảng thương mại điện tử được cấp phép đã triển khai không ít giải pháp. Theo đó, người tiêu dùng khi phát hiện hàng hóa không đúng mô tả của người bán, hoặc có thể hàng nhái, hàng giả không đủ chất lượng thì có quyền khiếu nại, sàn thương mại điện tử sẽ có trách nhiệm đền bù cho khách hàng từ 100 - 200% giá trị sản phẩm, trong thời gian nhanh nhất. Sau đó sàn sẽ quay trở lại làm việc với người bán và có các hình thức phạt nặng người bán và những người liên quan (có thể là khâu trung gian như bên vận chuyển).
